งานวิจัยชุดตรวจโควิดของไทยร่วมแข่งขันระดับโลก มุ่งสู่การขยายผลไปใช้ทั่วโลก

ชุดตรวจโควิด-19 แบบเร็ว อ่านผลง่ายและแม่นยำในขั้นตอนเดียว หรือ COVID-19 Colorimetric Detection Kit (COXY-AMP) เข้าประกวดโครงการ “Rapid COVID Testing” ของมูลนิธิ X-Prize (ซึ่งเป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรระดับโลก ดำเนินการระดมทุนแบบ Crowd Funding เพื่อแก้ปัญหาระดับโลกในมิติต่าง ๆ) และได้รับคัดเลือกเป็นหนึ่งใน 20 ผลงานเพื่อทดสอบแข่งขันในรอบสุดท้าย (Finalists) จาก 702 ผลงานที่ส่งเข้าแข่งขันเบื้องต้นจากทั่วโลก ถือเป็นผลงานหนึ่งเดียวจากภูมิภาคเอเชียที่ได้รับคัดเลือก ร่วมกับทีมนักประดิษฐ์จากประเทศสหรัฐอเมริกา อังกฤษ และจากเยอรมนี

ผลงานชุดตรวจ COXY-AMP เป็นงานวิจัยของทีมนักวิจัยไทยจาก ไบโอเทค สวทช. และคณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล ภายใต้ชื่อ “ทีม 19-Xolution” ซึ่งจากนี้ไป ทีมนักวิจัยจะส่งชุดตรวจโควิดที่พัฒนาโดยคนไทยทั้งหมด พร้อมกระบวนการ (Protocol) ไปยังห้องปฏิบัติการวิจัยของ X-Prize 2 แห่ง ณ ประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อทดสอบทางคลีนิคและความเป็นไปได้ในการขยายผล โดยจะประกาศผลงานชนะเลิศ จำนวน 5 ผลงานในเดือน กุมภาพันธ์ 2564 ทั้งนี้ แต่ละผลงานจะได้รับรางวัลมูลค่า 5 แสนเหรียญสหรัฐ เพื่อให้นำไปใช้ผลิตและขยายผลชุดตรวจไปทั่วโลก การมีชุดตรวจโควิด-19 ที่ได้ผลแม่นยำ รวดเร็ว และราคาถูก จะสร้างผลกระทบเชิงบวกให้แก่มนุษยชาติ ทั้งการคัดกรองผู้ป่วย และการช่วยส่งเสริมภาคเศรษฐกิจและสังคมในการใช้ชีวิตแบบ New Normal ต่อไป

ชุดตรวจ COXY-AMP พัฒนาขึ้นโดยใช้เทคโนโลยี LAMP-XO เพื่อตรวจหาเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 และทีมเลือกใช้ RT-LAMP ร่วมกับการอ่านผลด้วยสี Xylenol orange ชุดตรวจมีความจำเพาะ (Specificity) ที่ 100% ความไว (sensitivity) ที่ 92% และความแม่นยำ (accuracy) ที่ 97% เมื่อเทียบกับ RT-PCR โดยสามารถแสดงผลได้ภายใน 75 นาที ซึ่งใช้เวลาน้อยกว่า RT-PCR ถึง 2 เท่า มีการใช้งานที่ง่ายกว่า PCR/ RT-PCR มาก โดยสามารถอ่านผลได้ด้วยตาเปล่า ไม่ต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญ โดยหากสีของสารละลายเปลี่ยนจากสีม่วงเป็นสีเหลืองแสดงว่ามีการติดเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 แต่หากสียังคงเป็นสีม่วงแสดงว่าไม่มีการติดเชื้อ นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาชุดตรวจควบคุมภายใน COVID-19 Internal Control colorimetric detection kit เพิ่มเติม เพื่อใช้ในการยืนยันคุณภาพของตัวอย่างผู้ป่วยที่นำมาตรวจเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 ที่เป็นสาเหตุโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Coronavirus Disease 2019; COVID-19) โดยใช้วิเคราะห์ผลร่วมกับ ชุดตรวจ COVID-19 XO-AMP Colorimetric Detection Kit เพิ่มความเชื่อมั่นว่าอาร์เอ็นเอจากตัวอย่างตรวจนั้นไม่มีปัญหา ซึ่งเป็นข้อแตกต่างจากชุดตรวจโรค COVID-19 ที่มีอยู่ทั่วไป