เมื่อวันที่ 10 กันยายน 2561 ไบโอเทค สวทช. และ จังหวัดนครพนม ร่วมลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ “โครงการการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในการสร้างมูลค่าเพิ่มเศรษฐกิจสมุนไพรไทย ส่งเสริมสังคมคุณภาพ และเตรียมความพร้อมสู่สังคมผู้สูงอายุ” โดยมี ดร.สมงวงษ์ ตระกูลรุ่ง ผู้อำนวยการไบโอเทค และ นายสมชาย วิทย์ดำรง ผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม เป็นประธานลงนาม ณ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
การลงนามในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและสร้างเครือข่ายในการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อพัฒนาระบบการผลิตสมุนไพรคุณภาพด้วย Plant Factory รวมถึงส่งเสริมการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตสมุนไพรและการใช้สมุนไพรครบวงจร เพื่อการสร้างมูลค่าเพิ่มเศรษฐกิจสมุนไพรไทย นอกจากนี้เป็นการส่งเสริมสังคมสุขภาพ และเตรียมความพร้อมสู่สังคมผู้สูงอายุ เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และสุขภาพ ที่สอดคล้องกับบริบทและชุมชนในพื้นที่บนฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมตั้งแต่ระดับท้องถิ่นไปจนถึงระดับประเทศ รัฐบาลไทยและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้มีการจัดทำแผนแม่บทแห่งชาติ ว่าด้วยการพัฒนาสมุนไพรไทย พ.ศ. 2560-2564 โดยมีเป้าหมายเพื่อพัฒนาการผลิตและใช้ประโยชน์ สมุนไพรไทยอย่างมีคุณภาพ เต็มประสิทธิภาพ และครบวงจรจากความได้เปรียบของประเทศไทย จึงนำมาสู่การใช้และส่งออกสมุนไพรและผลิตภัณฑ์แปรรูป มูลค่าสูงถึง 1 แสนล้านบาท ในปี 2558 ส่งผลให้อุตสาหกรรมสมุนไพร เป็นอุตสาหกรรมที่มีศักยภาพสูง ที่สามารถช่วยให้ประเทศไทยพัฒนาไปสู่เศรษฐกิจฐานชีวภาพ ในการสนับสนุนอุตสาหกรรม Biocosmetics และ Biopharmaceutical ของประเทศ
สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงบริบทที่คาดการณ์ว่าจะส่งผลต่อความยั่งยืนของระบบเศรษฐกิจและสังคมในอนาคตทั้งในส่วนของลักษณะการเจ็บป่วย และการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุของประเทศไทยในอนาคตอันใกล้ ส่งผลให้มีแนวคิดในการใช้สมุนไพรเพื่อเป็นทางเลือกในการรักษาโรคและเสริมสร้างสุขภาพ ซึ่งช่วยสร้างความมั่นคงทางด้านสุขภาพ และการลดภาระค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพอีกทางหนึ่งด้วย
แต่อย่างไรก็ตามการผลิตสมุนไพรจำเป็นที่จะต้องคำนึงถึงคุณภาพของวัตถุดิบสมุนไพร เพื่อให้มีคุณภาพที่ผ่านมาตรฐาน ไม่ปนเปื้อนจุลินทรีย์ สารหนู โลหะหนัก และสารเคมีการเกษตร
จังหวัดนครพนมเป็นจังหวัดที่มีความอุดมสมบูรณ์ที่เหมาะสมในการทำการเกษตร ส่งผลให้มีพืชสมุนไพรท้องถิ่นที่มีประโยชน์ เกิดภูมิปัญญาด้านการแพทย์พื้นบ้านที่มีความเชี่ยวชาญในการใช้สมุนไพรรักษาโรค โดยจังหวัดได้มีการนำวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เข้ามาใช้เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มเศรษฐกิจสมุนไพร ด้วยการส่งเสริมการพัฒนาสมุนไพรอย่างครบวงจร ตั้งแต่ต้นทาง กลางทาง และปลายทาง สนับสนุนให้ชุมชนมีส่วนร่วม เพื่อสร้างโอกาสด้านอาชีพแก่ผู้สูงอายุ ด้วยกิจกรรมให้ผู้สูงอายุมีส่วนร่วมในการปลูกพืชสมุนไพรที่ โดยการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่ เข้ามาช่วยในการสร้างมูลค่าเพิ่ม
การนำเทคโนโลยี Plant Factory มาใช้ในจังหวัดนครพนมนี้ จะช่วยพัฒนาระบบการผลิตสมุนไพรของจังหวัดนครพนม โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางสาธารณสุขจังหวัดนครพนม โดยโรงพยาบาลเรณูนคร ที่มีความโดดเด่นและเข้มแข็งในการใช้สมุนไพร เพื่อใช้ในโรงพยาบาลและกระจายในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลของจังหวัดนครพนมอยู่แล้ว ดังนั้นการใช้เทคโนโลยี Plant Factory ดังกล่าวนี้จะช่วยในการพัฒนาการผลิตวัตถุดิบสมุนไพรคุณภาพ และสามารถใช้ประโยชน์สมุนไพรไทยให้มีคุณภาพได้อย่างเต็มประสิทธิภาพครบวงจรมากยิ่งขึ้น เพื่อการสร้างมูลค่าเพิ่มเศรษฐกิจสมุนไพรไทย และเป็นการสร้างอาชีพแก่กลุ่มผู้สูงอายุจากโรงเรียนผู้สูงอายุนาราชควาย ที่จะเข้ามาร่วมมีบทบาทในโครงการนี้ด้วย ซึ่งถือเป็นการขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และสุขภาพ ที่สอดคล้องกับบริบทและชุมชนในพื้นที่บนฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมตั้งแต่ระดับท้องถิ่นไปจนถึงระดับประเทศ
